Tıbbi adı parasomnia olan gece terörü, sıklıkla 18 ay-10 yaş arasında çocuklarda görülen bir uyku bozukluğu... Ebeveynleri endişelendiren ve aile içinde stres yaratan bu uyku bozukluğu, daha çok erkek çocuklarında görülüyor. Gece terörünün genellikle gecenin erken saatlerinde, gece yarısından önce görüldüğünü ve 1-15 dakika arasında sürebildiğini belirten Psikolog Selda Göl Berber, bu uyku bozukluğunun gündüz de görülebileceğinin altını çiziyor.

Berber, gece terörü sırasında yaşananları ise şöyle özetliyor: “Çocuk yatakta oturur, gözleri açık olarak devamlı bağırır ve çığlık atar pozisyondadır. Terleme, kızarma taşikardi, hızlı solunum, aşırı korku gibi otonom sistem belirtileri görülebilir. Yetişkinler çocuğun gözleri açık olduğundan uyanık olduğunu sanır ama çocuk aslında çok derin bir uykudadır. Atak bitiminde çocuk yatağında yatarak uykusunda devam eder ve sabah uyandığında hatırlamaz. Uyandırılmaya çalışılırsa nadirde olsa yataktan düşme, çevresine zarar verici davranışlarda bulunma yaşanabilir. Uyandırma girişimleri atağı uzatabilir ya da şiddetlendirir. Atak sırasında en önemli yapılacak şey, çocuğun güvende olduğundan ve kendine zarar verici bir şey yapmadığından emin olmaktır. Yaşadığı bu korkuyu yaşamasına izin verilmelidir; çünkü sakinleştirme çabaları yanıtsız kalır.”

Gece terörünün bilinen bir nedeni olmadığını söyleyen Psikolog Selda Göl Berber, “Ancak bu problemin genetik bağlantısı olduğu düşünülüyor. Bazı kaynaklara göre çocuğun stresli bir döneminde ya da aşırı yorgun olduğunda bu atağın görülme ihtimali de artıyor. Çoğu çocuğun büyümesiyle birlikte bu süreci atlattıkları düşünülüyor” diyor.

Berber, çocuğu gece terörü yaşayan ebeveynlere şu önerilerde bulunuyor:

• Psikiyatr Profesör Bryan Lask’ın Great Ormond Street Hospital’da yaptığı araştırma, gece terörü yaşayan çocukların anne babalarına tavsiye niteliği taşıyor. Lask, anne babalara beş gece üst üste çocuğun gece terörünün saatlerini kaydetmelerini, eğer saatler düzenliyse çocuğu o saat gelmeden 10-15 dakika öncesinde uyandırmayı ve kısa bir süre uyanık tutmayı öneriyor. Sonrasında ise çocuğun tekrar uykuya dönmesini destekleniyor. Lask, bu yöntemi gece terörü ortadan kalkıncaya kadar denemeyi öneriyor. Bu çalışmada önerilen uygulamayı yapan ailelerde başarıya ulaşıldığı belirtiliyor.
• Gece terörü yeterince uyumayan çocuklarda daha sık gözlendiğinden çocuğunuzun gündüz uyumasını destekleyebilirsiniz. Geceleri ise çok geç saatlerde yatağa gitmemesini sağlayabilirsiniz. Sakin bir müzik, rahatlatan bir koku, sevdiği bir masal gibi sakinlik ve rahatlık veren uyku öncesi rutinler de iyi gelebilir.
• Çocuğunuzun altta yatan korkularını, kaygılarını anlatmasına destek olun. Gerekiyorsa bir uzmandan yardım alabilirsiniz.
• Atak sırasında çocuğu sarsmak, yüzüne su atmak, tokatlamak doğru değildir. Elini tutarak, sarılarak sakince “Yanındayım” diyebilirsiniz. Bu süreçte sizin sakin tavrınız önemlidir. Çocuğunuzla beraber sarılıp yatabilirsiniz.